Kent Müzesi olarak hizmet verecek yapıda, ICOMOS Türkiye Milli Komitesi Başkanı Doç. Dr. Umut Almaç ve Prof. Dr. Zeynep Ahunbay’ın katılımlarıyla teknik değerlendirmeler yapıldı.
Ünye Belediye Başkanı Hüseyin Tavlı’nın ev sahipliğinde gerçekleşen incelemelere, Belediye Meclis Üyeleri ve teşkilat mensupları da katıldı. 16. yüzyılda inşa edilen, zamanla çeşitli müdahaleler gören tarihi yapıda süren restorasyon süreci yerinde değerlendirildi. Katılımcılara proje detayları hakkında bilgi verilirken, yapıdaki özgün mimari unsurların korunarak gelecek nesillere aktarılması hedefi vurgulandı.
“Meydanımıza Yakışır Bir Adım Attık”
Ünye Belediye Başkanı Hüseyin Tavlı, Meydan Hamamı’nın geçmişte özel mülkiyete ait olması nedeniyle uzun süre kaderine terk edildiğini belirterek, “Ünye Meydanı Karadeniz’in en özel meydanlarından biri. Böyle özel bir alanın hemen yanında bulunan bu tarihi yapının harap halde olması meydanımıza yakışmıyordu. Diğer alanlarda çalışmalar yapılırken buraya özel mülkiyet nedeniyle dokunulamıyordu. Ünye Belediyesi olarak bu yapıyı kamulaştırdık ve restorasyon çalışmalarını başlattık. 16. yüzyılda inşa edilen, 18. yüzyılda depremler nedeniyle yeniden onarılan yapı, yüzyıllar içinde çeşitli müdahaleler görmüş. Bugün geldiğimiz noktada yapının içinde çatlaklar ve bozulmalar tespit ettik. Bunların giderilmesi ve yapının geleceğe taşınması için kıymetli uzmanlarımızla birlikte detaylı bir çalışma yürütüyoruz” dedi.
“Geçmişin İzleri Kazındıkça Ortaya Çıkıyor”
Başkan Tavlı, sıva altından çıkan tarihi katmanların ve mimari detayların heyecan verici olduğunu vurgulayarak, “Sıvalar kazındıkça tarihin güzellikleri de ortaya çıkıyor. Tuğla kubbeler, taş kemerler, 18. yüzyıla ait kitabeler ve süslemelerle yapının estetik yönü daha belirgin hale geliyor. Bu yapı yalnızca restore edilerek hayata döndürülmeyecek, aynı zamanda işlevsel bir merkez haline gelecek. İçeride yapılacak düzenlemelerle Ünye’nin yerel kültürel zenginliklerini tanıtan, geçmişin önemli değerlerine ev sahipliği yapan bir kent müzesi olacak. Ünyeli büyüklerimizin eserleri ve kültürel mirasımız burada sergilenecek. Bu durum bizleri ayrıca mutlu ediyor ve heyecanlandırıyor” diye konuştu.
“2026 Yazında Kent Müzesi Olarak Hizmete Açmayı Hedefliyoruz”
Ünye Belediyesi olarak restorasyon sürecini yakından takip ettiklerini ifade eden Başkan Tavlı, “Hocamız burayı sürekli takip ediyor, büyük bir özveriyle süreci koordine ediyor. Kendilerine teşekkür ediyorum. Yapının işlevselliğini artırmak, turizme kazandırmak ve Ünye’yi kültürel anlamda öne çıkaracak bir lokasyon oluşturmak istiyoruz. Hedefimiz, bu yapının sadece fiziksel olarak ayağa kalkması değil, içinde yaşayacak olan kültürel zenginliğiyle birlikte gelecek nesillere aktarılmasıdır. İnşallah bu yılın sonunda restorasyon sürecini büyük ölçüde tamamlamış oluruz ve 2026 yazında bu alanı kent müzesi olarak hizmete açar, kurdelesini birlikte keseriz. Çalışmalarımız şimdiden hayırlı olsun, Allah kaza bela göstermesin” dedi.
ICOMOS Başkanı Doç. Dr. Umut Almaç’tan Meydan Hamamı’na Övgü:
Uluslararası Anıtlar ve Sitler (ICOMOS) Türkiye Milli Komitesi Başkanı Doç. Dr. Umut Almaç, Meydan Hamamı’nda yaptığı inceleme sonrası yaptığı değerlendirmede, özellikle taşıyıcı sistem açısından yapıyı detaylı olarak incelediklerini belirterek, “Ben ağırlıklı olarak taşıyıcı sistem konusunda çalışıyorum, yapının taşıyıcılığını inceledik. Zeynep Hanım’la birlikte bazı ufak tefek problemler tespit ettik fakat bunlar çözülebilir nitelikte. Yapı, uygun önerilerle yaşamaya devam edebilir ve geleceğe taşınabilir. Bu yapıyı korumaya gayret ettiğiniz ve gelecek kuşaklara taşımak için gösterdiğiniz çaba dolayısıyla sizi tebrik ediyorum” dedi.
“Asırlık Hamamın Geleceği İçin Umutluyuz”
Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, çocukluğunda yıkandığı Meydan Hamamı’nın bugünkü terk edilmiş ve harap durumunun üzücü olduğunu ifade ederek, yapının geleceği için umutlu olduklarını belirtti. “Bu hamamda çocukluğumda yıkandım. Böyle terk edilmiş ve harap durumda olması tabii ki üzücü ama bundan sonra yeni bir hayat başlayacak. O hayata hazırlamak için de incelemeler devam ediyor. Öğrendiğimize göre hamam 16. yüzyılda yapılmış fakat baktığımız zaman hep 18. yüzyıl barok dönem detaylarını görüyoruz. Muhtemelen bir depremde yıkılmış ve tekrar yapılmış. Türkiye’de ve bu bölgede depremler devam ettiği için yapı başka hasarlar da geçirmiş. İncelediğimiz zaman çatlaklar ve değişmiş olan kısımlar görüyoruz. En uygun şekilde sağlamlaştırmak ve bundan sonraki yaşamını sorunsuz bir şekilde sürdürebilmesi için proje çalışmaları ve uygulamalar yapılıyor” dedi.
“Doku ve Kitabeler Geçmişe Işık Tutuyor”
Yürütülen restorasyon sürecine dair teknik detaylar da paylaşan Prof. Dr. Ahunbay, “Sıvalar söküldükçe altından çıkan dokuları inceliyoruz. Kubbelerde tuğla kullanılmış, kemerler taş, duvarlarda ise farklı dönemlerden kalma taşlar yer alıyor. Dış duvarlarda yine çeşitli dönem taşları bulunuyor. Ayrıca, yukarıda kubbe duvarı üzerinde 18. yüzyıla ait bir kitabe tespit edildi. Bu da bize yapının 18. yüzyılda yenilendiğini kesin olarak gösteriyor. 20. yüzyılda da bazı müdahaleler olmuş; örneğin gördüğünüz şık mermer kısımlar en son dönem dokunuşları. Bunları dengeli bir şekilde sunmak, burada düzenlenecek kültürel faaliyetlerin mekânla uyumlu ve sürdürülebilir şekilde tasarlanması açısından oldukça önemli” ifadelerini kullandı.
Restorasyon tamamlandığında yapı, Ünye Kent Müzesi olarak halkın ziyaretine açılacak.
